سیدجمال بارخدا

سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که امروزه در جامعه شناسی و اقتصاد، و به تازگی در مدیریت و سازمان به‌‌صورت گسترده‎ای مورد استفاده قرارگرفته است که نقش مهمی در توسعه همکاری و روابط پایدار در سازمان ایفا می‌‌کند و به رشد و توسعه سازمان و همچنین افزایش رضایت شغلی کارکنان کمک می‌‌کند، برا این اساس در این پژوهش به بررسی نقش سرمایه اجتماعی در رضایت شغلی با نقش میانجی تصمیم‎گیری مشارکتی معلمان شهر سنندج پردخته شد. روش انجام این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از میان رویکردهای مختلف تحقیقات علمی با رویکرد کمی و نحوه گردآوری اطلاعات و اجرای آن از نوع تحقیقات توصیفی (همبستگی) است و جامعه آماری مورد مطالعه، کلیه معلمان مدارس ناحیه دو شهرستان سنندج در استان کردستان تشکیل داد که براساس آخرین آمار آموزش و پرورش این ناحیه تعداد معلمان مدارس این ناحیه حدود 2500 نفر می‌‌باشند که حجم نمونه با استفاده از طریق فرمول کوکران 333 نفر انتخاب گردید و روش نمونه‌‌گیری به‌‌شیوه تصادفی بود و ایزار جمع‌‌آوری داده‌‌ها پرسشنامه بود که متغیرهای سرماه اجتماعی از پرسشنامه رسول‎زاده‌‌اقدم و همکاران (1395)، رضایت شغلی از پرسشنامه ادیگوزل و همکاران (2020) و برای تصمیم‌‌گیری مشارکتی از پرسشنامه Tao et al. (2018)استفاده گردید. یافته‌‌های پژوهش بیانگر این بود که سرمایه اجتماعی بر رضایت شغلی معلمان و تصمیم‌‌گیری مشارکتی معلمان مدارس ناحیه دو شهرستان سنندج تاثیر دارد. همچنین این یافته‌‌ها بیانگر این بود که تصمیم‌‌گیری مشارکتی نیز بر رضایت شغلی معلمان مدارس ناحیه دو شهرستان سنندج تاثیر دارد. بر این اساس می‌‌توان بیان نمود که کلیه سازمان‌‌ها از قبیل سازمان آموزش و پرورش جهت بالا بردن و ارتقای میزان رضایت شغلی کارکنان، آنان را در تصمیم‌‌گیری‌‌های مختلف سازمان شرکت دهند. زیرا تصمیم‌‌گیری مشارکتی باعث ایجاد تعهد در کارکنان و موجب افزایش کارآیی سازمان، خشنودی شغلی، کاهش ضایعات و هزینه‌ها، کاهش تعارض و برخورد و تقلیل غیبت می‌شود.

هدف از پژوهش حاضر مطالعه تاثیر برنامه درسی پنهان بر هویت حرفه‌ای دانشجو معلمان با نقش میانجی نگرش حرفه‌ای است. این پژوهش از لحاظ هدف جز تحقیقات کاربردی، از لحاظ شیوه اجرا بر طبق معادلات ساختاری و جزء تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی و از لحاظ نوع داده‌ها جز تحقیقات کمی است. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجو معلمان مشغول به تحصیل ورودی‌های نیم‌سال اول 1399 و 1400 (پردیس بنت الهدی؛ ورودی: 99: 224 نفر و کل ورودی 1400: 193 نفر؛ پردیس شهید مدرس؛ ورودی 99: 296 و ورودی 1400: 333 نفر) شهر سنندج بودند. حجم نمونه با توجه به محاسبات صورت گرفته 281 به دست آمد. روش نمونه گیری در پژوهش حاضر تصادفی طبقه‌ای نسبی است. برای جمع‌آوری داده ها از پرسشنامه هویت حرفه‌ای هائو و همکاران (2014)، پرسشنامه برنامه درسی پنهان شیخی (1388) و پرسشنامه استاندارد نگرش حرفه‌ای معلمان و اساتید یزدان پناه (1393) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار، فراوانی و درصد)، آزمون همبستگی پیرسون و روش مدل‌سازی معادلات ساختاری (SEM) به کمک نرم افزار spss-26 و smart-pls 3 استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که برنامه درسی پنهان بر نگرش حرفه‌ای تاثیر مثبت، مستقیم و معناداری دارد، نگرش حرفه‌ای بر هویت حرفه‌ای تاثیر مثبت، مستقیم و معناداری دارد، همچنین برنامه درسی پنهان از طریق نگرش حرفه‌ای بر هویت حرفه‌ای تاثیری مثبت، غیر مستقیم و معنادار دارد

فقر را می توان به عنوان یکی از بزرگ ترین معضلات اجتماعی برشمرد. فقر اثرات مخربی بر روح و روان انسان دارد. فقر یکی از عوامل مهمی است که ارتباط تنگاتنگی با آموزش و پرورش دارد و برای دانش آموزان، افت تحصیلی و ترک تحصیل را به دنبال دارد. هدف از پژوهش حاضر بازبینی تجارب اعضای جامعه مدرسه از محدودیت‎های فقر در بین دانش‌آموزان مدد جوی کمیته امداد در فرآیند تحصیل می‌باشد. بدین منظور رویکرد پژوهش کیفی و به روش پدیدارشناسی توصیفی بود که با نمونه‌گیری هدفمند و از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 16 نفر از معلمان، مدیران و اولیای دانش آموزان مدارس حاشیه ناحیه دو شهرستان سنندج تا رسیدن به اشباع نظری انجام گرفت. تجزیه‌وتحلیل متن مصاحبه‌ها با روش هفت مرحله ای کلایزی صورت پذیرفته است. یافته‌های حاصل از تعمق در تجارب اعضای جامعه مدرسه منجر به شناسایی 118 مقوله از 258 مفهوم و 6 تم اصلی شد که شامل: در دسترس نبودن امکانات آموزشی، برخوردار نبودن از حمایت‌های والدین، نادیده گرفته شدن دانش‌آموزان دارای فقر مالی توسط کادر مدرسه، بی‌انگیزه بودن نسبت به امر تحصیل، ناتوانی در برآورده کردن اولویت‌های زندگی ضروری زندگی و وجود اختلالات رفتاری در دانش‌آموزان دارای فقر مالی و می باشد. در این پژوهش به‌منظور بررسی اعتبار یافته‌ها، خلاصه‌ای از یافته‌های به دست آمده از مصاحبه و چندین مورد از مکتوبات حاصل از مصاحبه هر مصاحبه شونده به آن‌ها انعکاس داده شد و مورد تایید آن‌ها قرار گرفت. بنابراین می‌توان چنین نتیجه گرفت که فقر موانع و محدودیت های قابل‌توجهی در زمینه آموزش و یادگیری از دسترسی به آموزش تا کیفیت آموزشی در سطوح مختلف برای دانش‌آموزان کمیته امداد ایجاد می‌کند، فلذا مسئولین آموزشی کشور باید تمهیدات لازم را جهت ارتقاء بهتر زندگی و تحصیل این دانش‌آموزان فراهم نماید و راه پیشرفت را برای آن‌ها هموار کنند.

پژوهش حاضر با هدف تعیین تاثیر سبک‌های رهبری تحول آفرین، تبادلی و کارآفرینانه بر روی رضایتمندی دانش آموزان با نقش میانجی ظرفیت ابتکاری مدیران مدارس انجام شده است. از لحاظ ماهیت و اهداف این پژوهش از نوع کاربردی و همچنین از لحاظ مبنای اطلاعات و داده در چارچوب رویکرد پیمایشی و به روش مدل معتدلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل مدیران مدارس نواحی 1 و 2 آموزش و پرورش در شهر سنندج تشکیل می-باششد که تعداد آن‌ها 140 نفر اعلام شده است که در نهایت با استفاده از فرمول کوکران تعداد 102 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. جهت گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه استاندارد استفاده شد. پرسشنامه بصورت بسته و با گزینه های طیف لیکرت انجام شد شد. در نهایت جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم‌افزارهای SPSS و SmartPLS استفاده شده است. نتایج نشان داد که سبک رهبری تبادلی بر روی ظرفیت‌های ابتکاری مدیران مدارس تاثیر معناداری دارد. همچنین سبک رهبری تحول‌آفرین نیز بر روی ظرفیت‌های ابتکاری مدیران مدارس تاثیر معناداری دارد و در نهایت سبک رهبری کارآفرینانه نیز روی ظرفیت‌های ابتکاری مدیران مدارس تاثیر معناداری داشته است. نتایج نهایی نیز نشان داد که ظرفیت های ابتکاری مدیران مدارس بر روی رضایت فراگیران تاثیر معناداری دارد.

امروزه یکی از مهم ترین اصول موثر در حفظ و بهبود منابع انسانی در سازمان‌ها، مدیریت و کنترل فشارهای روحی و پیشگیری از سکون زدگی و سایش اجتماعی در محل کار است. سایش اجتماعی زمانی اتفاق می‌افتد که احساسات منفی علیه یک شخص یا کارمند ابراز شود یا مسائلی وجود داشته باشد که شخص یا کارمند را از دستیابی به اهداف خود یا اهداف سازمانی باز دارد که این مهم در بلندمدت موجب اینرسی و سکون سازمانی می-شود. بنابراین هدف از انجام این پژوهش بازنمایی تجارب معلمان مدرسه از پدیده‌ی سایش اجتماعی است. در این پژوهش سایش اجتماعی معلمان در مدارس مورد تحلیل قرار می‌گیرد؛ از این رو از راهبرد کیفی نظریه‌ی بنیادی استفاده شده است. مشارکت کنندگان در پژوهش 15 نفر از معلمان ابتدایی مدارس ناحیه یک شهر سنندج بودند. ملاک انتخاب مشارکت کنندگان عمدتاً داشتن تجربه‌ی سایش اجتماعی و یا معلمانی با تجربه و آگاه در زمینه‌های مرتبط با سازمان و سپس انتخاب هدفمند مواردی بود که داوطلبانه حاضر به مشارکت در پژوهش بودند. ابزار جمع آوری پژوهش شامل پروتکلی 6 سوالی در برگیرنده‌ی اهداف اصلی پژوهش بوده است . برای تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از فرآیند سه مرحله‌ای کدگذاری داده‌ها یعنی کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شده است. تعداد کدهای اولیه پژوهش 325 کدباز بود که از آنها 24 کد محوری و درنهایت 9 کد گزینشی به دست آمد. جهت خروجی داده‌ها نیز از نرم افزار Nvivo استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مفهوم سایش اجتماعی و ویژگی‌های معلمان درگیر سایش بر اساس درک معلمان به صورت مشکلات فردی و چالش‌های سازمانی تعریف شده است. . بنا به دیدگاه آنان کاهش روابط و تعاملات بین فردی ، پایین آمدن کارایی لازم و کناره گیری از انجام هرگونه فعالیت در سازمان با شخص مورد سایش مرتبط است. همچنین عوامل و زمینه های مختلفی نظیر تاثیرات منفی محیطی، بی توجهی سازمانی و مشکلات روحی و روانی می‌توانند شخص را به سوی سایش اجتماعی در سازمان سوق دهند. که در این میان بی عدالتی‌های سازمانی و تنش های بین فردی افراد بیشتر زمینه ساز این مسئله هستند. بر اساس نتایج پیامدهای سایش اجتماعی به طور کلی دو دسته بیان می‌شود که یکی از آن‌ها افت کارایی و اثربخشی سازمان و دیگری بی تفاوتی اعضا است . علاوه بر این راهکارها و اقداماتی که منجر به برون رفت سایش اجتماعی در معلمان و سازمان خواهد شد می‌توان به افزایش تعاملات بین فردی و پویایی و انعطاف پذیری سازمان ها اشاره کرد.

در عصر کنونی گوش دادن به صدای کارکنان در هر سازمانی اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. به علاوه با توجه به تاثیرگذاری بالای معلمان در جامعه و نقش الگویی آن‌ها برای نسل آینده، پرداختن به آوای سازمانی جامعه‌ی معلمان به‌صورت ویژه اهمیت بسیاری دارد. در این پژوهش تجارب معلمان از آوای سازمانی در مدارس مورد تحلیل قرار می‌گیرد؛ از این‌رو از راهبرد کیفی داده بنیاد استفاده ‌شده است. مشارکت‌کنندگان در پژوهش 18 نفر از معلمان ابتدایی مدارس ناحیه یک شهر سنندج بودند. ملاک انتخاب مشارکت‌کنندگان عمدتاً داشتن تجربه‌ی آوای سازمانی آن‌ها و سپس انتخاب هدفمند مواردی بود که داوطلبانه حاضر به مشارکت در پژوهش بودند. ابزار جمع‌آوری پژوهش شامل پروتکلی 6 سوالی در برگیرنده‌ی اهداف اصلی پژوهش بوده است. اعتبار سنجی پژوهش بر اساس ضابطه‌های تاییدپذیری، انتقال‌پذیری، باورپذیری و اطمینان‌پذیری صورت گرفت. برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده از فرآیند سه مرحله‌ای کدگذاری داده‌ها یعنی کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده‌شده است. تعداد کدهای اولیه پژوهش 348 کدباز بود که از آن‌ها 27 کد محوری و درنهایت 6 کد گزینشی به دست آمد. جهت خروجی داده‌ها نیز از نرم‌افزار Nvivo استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که مفهوم آوای سازمانی بر اساس درک معلمان به صورت بیان مشارکتی توام با انتقاد معنی می‌شود که مفهوم اعتراضی و انتقادی آن بیشتر مورد توجه است. به علاوه معلمان دارای آوای سازمانی معلمانی مبتکر با مطالبه‌گری هدفمند هستند که ویژگی‌هایی مانند شجاعت در بیان و قاطعیت و داشتن کلام شیوا و رسا در آن‌ها وجود دارد. بنا به دیدگاه معلمان سازمانی با آوای فراگیر، سازمانی مترقی با روابط صمیمی است که از ویژگی‌هایی همچون داشتن فضای دموکراتیک و مشورت‌محوری برخوردار است. همچنین بافت سازمانی که معلمان را به سوی آوای سازمانی سوق می‌دهد، در مفهومی با عنوان سازمانی شایسته‌گرا با فضای دموکراتیک خلاصه می‌شود که مدیریت منعطف، فرهنگ اجتماعی پذیرنده و وجود عدالت در سازمان از عوامل موثر بر بافت سوق‌دهنده‌ی معلمان به سوی آوای سازمانی است. بر اساس نتایج پیامدهای آوای سازمانی به‌طور کلی در دو دسته بیان می‌شود که در یک سوی آن ارتقای شغلی فرد و سازمان و در سوی دیگر نارضایتی معلمان قرار می‌گیرد. علاوه بر این راهکارها و اقداماتی که منجر به افزایش آوای سازمانی می‌شود نیز در مفهوم توجه به توانایی و شایستگی معلمان در جو مشارکتی بیان شده است که از مهم‌ترین موارد آن می‌توان توانمندسازی معلمان و حساسیت در گزینش نیروی انسانی را بیان کرد.

پژوهش حاضر باهدف روایت نگاری چالش‌های رهبران تحولی در مدارس انجام شد. رویکرد پژوهش حاضر کیفی و راهبرد مورداستفاده روایت پژوهی می‌باشد. جامعه موردپژوهش تمام مدیران مدارس سطح شهرستان کرمانشاه بود. نمونه‌گیری به‌صورت هدفمند و از نوع موارد خاص بوده و 13 نفر تا رسیدن به اشباع نظری مطالعه شدند. گردآوری داده‌ها مصاحبه نیمه‌ساختارمند و بررسی اسناد و مدارک بود. اعتبار سنجی در تحقیق حاضر بر اساس فرآیند تایید پذیری، انتقال‌پذیری، باورپذیری و اطمینان‌پذیری موردبررسی و تایید قرار گرفت. پس از پیاده‌سازی متن مصاحبه‌های کیفی و استخراج دیدگاه مصاحبه‌شوندگان، محتوای متون مصاحبه‌ها، تحلیل شرح‌حال نمونه‌ها، داده‌ها به شکل استقرایی و بر اساس تحلیل مضمونی با استفاده از نرم‌افزار مکس‌کیودا دسته‌بندی و مورد تحلیل قرار گرفت.تحلیل‌ها نشان داد که چالش‌های رهبران تحولی در مدارس جنبه‌های متفاوتی را شامل می‌شود. مشارکت‌کنندگان چالش‌ها را در قالب چالش‌های تعاریف و برداشت‌های متفاوت، نیازمندی به توانمندی و شایستگی‌ها و درنهایت چالش‌های ساختاری انعکاس دادند. یافته‌ها توصیه می‌کند که سازمان آموزش‌وپرورش با حمایت و استقبال بیشتر از تغییرات مثبت آموزشی ،افزاش حمایت‌های مالی خود ، تمرکززدایی روند اداری در زمینه ایجاد تغییرات آموزشی، در نظر گرفتن مقررات اداری جهت رسیدگی سریع به فعالیت‌های پژوهشی و تحولی ،برگزاری دوره‌های دانش‌افزایی درزمینه‌ی سبک رهبری تحولی و ایجاد زیرساخت‌های مناسب آموزشی به سبک رهبری تحولی و اجرای موفق آن توجه بیشتری نماید.

هدف پژوهش حاضر با مطالعه تحلیل چندبُعدی ترک تحصیل دانش آموزان: مطالعۀ موردی مددجویان کمیتۀ امداد امام خمینی (ره) شهرستان سنندج به انجام رسید. رویکرد تحقیق حاضر کیفی است و به طور خاص از راهبرد مطالعه موردی استفاده به عمل آمد. افراد مشارکت کنننده 16 دانش آموز(پسر) (دختر) مددجو بودند که به صورت هدفمند و ملاک محور انتخاب و بر مبنای شاخص اشباع نظری مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته باز، یادداشت های میدانی مشاهده ای، اطلاعات رسانه ای ( اینترنتی) و بررسی مدارک بود. بعد از پیاده سازی متن مصاحبه های کیفی و استخراج دیدگاه مصاحبه شوندگان، محتوای متون مصاحبه ها، یادداشت های میدانی مشاهده ای، اطلاعات رسانه ای ( اینترنتی) و مدارک بر اساس شیوه کدگذاری دو مرحله ای (باز و محوری) تحلیل شد. بعد از انجام کدگذاری، در مجموع تعداد کد های به دست آمده 332 کد باز بود که در نهایت با حذف کدهای زائد و تکراری، درمجموع (234) کد بدوی و (20) کد محوری از دل داده های پژوهشی احصاء گردید. برای پایایی و روایی داده ها، از تشریح مراحل انجام تحقیق، شرح مشخصات نویسندگان، غنی سازی منابع، مثلث سازی جمع آوری داده ها، بررسی خبرگان و تطبیق توسط مشارکت کنندگان در پزوهش استفاده شد. همچنین از برای استخراج نمودار پژوهش از خروجی نرم افزار Maxqda استفاده گردید. یافته های پژوهش 14 مقوله اثرگذار بر ترک تحصیل و 7 راهبرد مقابله برای کاهش یا جلوگیری از ترک تحصیل دانش آموزان مددجوی کمیته امداد امام خمینی (ره) را نشان داد. 14 مقوله اثرگذار بر ترک تحصیل عبارتنداز: ضعف صلاحیت معلمان در یادگیری دانش آموزان ناتوانی در پیوند با هم کلاسی، ناگزیر شدن دانش آموزان به تحصیل، مشکلات مالی خانواده ها، فقدان خودانگیختگی دانش آموزان، روابط انسانی ضعیف عوامل مدرسه ، نامتناسب بودن جو خانواده، محدودیت های ناشی از اپیدمی ویروس کرونا، بی توجهی به توانمندی دانش آموزان از سوی سیستم آموزشی، کم بها تلقی کردن سوادآموزی در جامعه، دردمندی اعضای خانواده، عدم حمایت و هم فکری سازمان های حمایتی مربوطه، ضعف امکانات و زیرساخت ها در مدارس و سواد پایین والدین است. همچنین راهبردهای مقابله ای برای کاهش یا جلوگیری از ترک تحصیل عبارت از: حمایت اعضای آموزشی مدرسه، پشتیبانی کردن معلمان، تاب آوری دانش آموزان در شرایط سخت تحصیلی، حمایت های جامع کمیته امداد از خانواده های مددجو، تطبیق دادن سیاست های نظام آموزشی با نیازهای دانش آموزان، به کارگیری استراتژی های اجرایی شفاف و موثر دولت و حمایت های تحصیلی کمیته امداد از دانش آموزان است. لذا پیشنهاد می گردد سازمان کمیته امداد خمینی(ره) شهرستان سنندج و سیاست گذاران آموزشی با ریشه شناسی عمیق علل تاثیرگذار بر ترک تحصیل دانش آموزان مددجو کمیته امداد خمینی (ره) شهرستان سنندج و با ارائه برنامه های ویژه و راهبردهای ویژه به دست آمده حاصل از پژوهش حاضر برای کاهش یا جلوگیری از ترک تحصیل دانش آموزان مددجو اقدام نمایند تا به کاهش ترک تحصیل و پیامدهای مطبوع در جلوگیری از ترک تحصیل دانش آموزان مددجو نائل آیند.

این پژوهش بررسی بهبود عملکرد سازمانی معلمان در پرتو رهبری فضیلت گرا با نقش میانجی معنویت در کار ‌انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ روش؛ توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان شهر کرمانشاه بود. حجم نمونه ، 312 نفر بود که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی – طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌ رهبری فضیلت گرا وانگ و هکت (2015)، پرسشنامه معنویت در کار کینجرسکی و اسکرایپ نک در سال (2006)، پرسشنامه عملکرد سازمانی هرسی و گلداسمیت (2003)بود. که روایی صوری و محتوایی پرسشنامه‌ها مورد تایید اساتید دانشگاهی قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون‌های کلموگرف اسمیرونوف؛ همبستگی پیرسون؛ و تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزار SPSS و PLS استفاده شد. نتایج نشان داد که همه فرضیات مورد تایید قرار گرفته است و مدل اندازه‌گیری پژوهش برازش مناسبی دارند و این همسو بودن نشانگرها با متغیرهای پژوهش است.

این پژوهش بررسی بهبود عملکرد سازمانی معلمان در پرتو رهبری فضیلت گرا با نقش میانجی معنویت در کار ‌انجام گرفت. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی، از لحاظ روش؛ توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان شهر کرمانشاه بود. حجم نمونه ، 312 نفر بود که به شیوه نمونه‌گیری تصادفی – طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه‌ رهبری فضیلت گرا وانگ و هکت (2015)، پرسشنامه معنویت در کار کینجرسکی و اسکرایپ نک در سال (2006)، پرسشنامه عملکرد سازمانی هرسی و گلداسمیت (2003)بود. که روایی صوری و محتوایی پرسشنامه‌ها مورد تایید اساتید دانشگاهی قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون‌های کلموگرف اسمیرونوف؛ همبستگی پیرسون؛ و تحلیل مسیر با استفاده از نرم‌افزار SPSS و PLS استفاده شد. نتایج نشان داد که همه فرضیات مورد تایید قرار گرفته است و مدل اندازه‌گیری پژوهش برازش مناسبی دارند و این همسو بودن نشانگرها با متغیرهای پژوهش است.

خلاقیت نیروی پیش برند تمدن به جلو و پاسخی مدرن به مسائل و مشکلاتی است که با تغییرات سریع تکنولوژیکی و اجتماعی همراه می باشند لذا پرورش آن یکی از اولویت های نظام های آموزشی در دنیا هست. هدف از انجام این پژوهش بررسی روند تحول خلاقیت میان دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر حلبجه در اقلیم کردستان عراق می باشد. پژوهش حاضر توصیفی – تحولی و طرح مقطعی بوده است. برای اندازه گیری خلاقیت، از آزمون خلاقیت تورنس استفاده گردید. جامعه پژوهشی از کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر حلبجه در سال تحصیلی 2020- 2021 می باشد که بر اساس فرمول مورگان تعداد 322 نفر دانش آموز به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که روند تحولی خلاقیت در دانش آموزان دوره ابتدایی شهر حلبچه وضعیت مطلوبی دارد بهدین معنی تمامی ابعاد خلاقیت از دیدگاه تورنس (سیالی، ابتکار، انعطاف پذیری و بسط) در این پژوهش میان دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر حلبجه دارای روندی مطلوب می باشد که می تواند تاثیر مثبتی در افزایش خلاقیت در میان دانش آموزان را داشته باشد. همچنین نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که تفاوت معنی داری میان دانش آموزان دختر و پسر، مقاطع مختلف تحصیلی و سنین مختلف (11-6 سال) قابل مشاهده نمی باشد. با توجه به یافته های به دست آمده می توان بیان داشت که ایجاد شرایطی جهت رشد و روند تحولی خلاقیت، ارائه الگوهای خلاق و اتخاذ نمودن استراتژی های آموزشی به منظور تضمین شرایط بهینه رشد و تحول خلاقیت ضروری می باشد.

تصمیمات و تفکرات و رفتار مدیران در پیش برد اهداف در همه‌ی سازمان‌ها و به صورت خاص در مدارس نقش بسیار تاثیرگذاری دارد. بر اساس ارزش و اهمیت مساله در پژوهش حاضر محققان به بازنمایی دیدگاه معلمان از مدیران خودشیفتگی و عوامل تاثیرگذار بر میل به خودشیفتگی مدیران پرداختند. رویکرد پژوهش حاضر تفسیری و راهبرد مورد استفاده روایت پژوهی مجموعه‌ای از داستان‌ها را که روایتی از تجارب زندگی افراد است، به عنوان منبع داده‌های خود برمی‌گزیند. میدان تحقیق شامل تمام معلمان سطح شهرستان سنندج بوده که 15 نفر از معلمان به صورت غیر احتمالی و در قالبی هدفمند و به شیوه‌ی گلوله برفی در پژوهش مشارکت داشتند. تحلیل روایت ها براساس کدگذاری انجام یافته و سپس خروجی اصلی در قالب مفاهیم کلی استخراج گردیده است. نتایج پژوهش براساس سوالات اصلی پژوهش در سه بخش مفهوم خودشیفتگی شامل غرور کاذب، منفعت طلبی و اختلال در شخصیت و مولفه‌های خودشیفتگی شامل خودرای بودن، تنش بین فردی، قدرت طلبی و اختلال شخصیتی و عوامل موثر بر خودشیفتگی مدیران شامل ستایش و تحسین بی دلیل، شرایط محیطی، ویژگی‌های شخصیتی و انزوا و تنهایی فرد استخراج گردید.

در عصر حاضر فناوری اطلاعات، نقش مهمی در حوزه های گوناگون ایفا می کند. یکی از عرصه هایی که با ورود فناوری اطلاعات، دچار تحول اساسی شده، حوزه آموزش است در واقع قرن بیست و یکم دنیای استیلای فناوری نوین اطلاعات و دنیای شتاب زدگی تاریخ ازلحاظ تحولات و تغییرات شتاب آمیز علمی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی خواهد بود پیشرفت سریع فنّاوری آشکارا بر هر جنبه از زندگی ما از جمله رهبری و محیط های آموزشی در سراسر جهان تاثیر می گذارد. فن آوری های پیشرفته ای مانند هوش مصنوعی و اینترنت نقش رهبری مدرسه، رویکردهای تدریس و بازسازی کلاس ها را تغییر می دهند. رهبری مدیران مدارس در عصر دیجیتال مسئله ای است که نمی تواند نادیده گرفته شود و شایسته توجه بیشتر، مطالعه، انتشار نتایج پژوهش ها و به کارگیری آن در برنامه های آماده سازی پیش از خدمت و آموزش های ضمن خدمت برای مدیران مدارس است. بر این اساس محقق در پژوهش حاضر به بررسی شایستگی های مورد نیاز مدیران مدارس در عصر دیجیتال پرداخته است. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش از روش کیفی استفاده شده است. با توجه به اینکه در این پژوهش به برداشت ها و تجارب مدیران، مدیرآموزگاران، معاونین و کارشناسان فناوری مدارس از شایستگی های مورد نیاز مدیران مدارس مورد تحلیل قرار می گیرد از این رو از راهبرد کیفی گراندد تئوری استفاده شده است. مشارکت کنندگان در پژوهش 15 نفر از اعضای جامعه ی مدرسه بوده که تجربه ی شرکت در دوره های مجازی را داشته اند. ابزار جمع آوری پژوهش شامل پروتکلی 8 سوالی در برگیرنده ی اهداف اصلی پژوهش بوده است. روایی این پروتکل با نظر اساتید متخصص و پایایی آن نیز با روش اطمینان پذیری مورد تایید قرار گرفت. دیدگاه های افراد در فرآیند کدگزاری با استفاده از نرم افزار Nvivo مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که مهم ترین شایستگی های مورد نیاز مدیران مدارس در عصر دیجیتال در 5 مولفه اصلی شامل: هماهنگی و همکاری، نیازمندی به دانش تخصصی دیجیتالی، توانایی مدیریت سیستم های مجازی و غیر حضوری، تغییر ساختار و قوانین مدرسه و تغییر نقش و سبک مدیران خلاصه می شود.

سکوت سازمانی یکی از متغیرهای مهمی در سازمان ها است که بر پیشرفت و یا عدم پیشرفت در سازمان تاثیر بسزایی دارد. هدف از تحقیق حاضر بررسی تحلیلی بر رابطه ی بین رهبری مشارکتی با سکوت سازمانی با نقش میانجی همدلی سازمانی در مدارس هیئت امنایی شهر مریوان بود پژوهش حاضر با رویکرد کمی و با استفاده از روش تحقیق همبستگی انجام شد، با توجه به هدف آن جز پژوهش های کاربردی محسوب می شود، جامعه ی آماری پژوهش تمامی مدارس هیئت امنایی شهرمریوان می باشند که تعداد آن ها با توجه به نظر کارشناسان اداره ی آموزش و پرورش این شهر برابر با 18 مدرسه می باشد. از آنجا که جامعه آماری این تحقیق، تمامی مدارس هیئت امنایی شهرمریوان بودند و جامعه به طور مشخص و محدود بود بنابراین از روش نمونه گیری تمام شمار تعداد 15 مدرسه به عنوان نمونه ی آماری انتخاب شدند. ابزار گرد آوری داده های تحقیق سه پرسشنامه ی استاندارد رهبری مشارکتی (2010) Cawthorne، سکوت سازمانی (2003) Vandyne و پرسشنامه استاندارد همدلی اساسی (Jolliffe and farrigton, 2006) بودند. یافته های توصیفی تحقیق نشان داد که میانگین متغیر رهبری مشارکتی مدیران از نظر آزمودنی ها بالاتر از حد متوسط بوده است. همچنین همه مولفه های رهبری مشارکتی از حد متوسط بالاتر بوده اند. میانگین متغیر همدلی سازمانی نیز از حد متوسط بالاتر بوده است. و میانگین سکوت سازمانی پاسخگویان از سطح متوسط بالاتر بوده است. یافته های تحلیلی تحقیق هم با استفاده تحلیل همبستگی و تحلیل مسیر نشان داد که رهبری مشارکتی بر سکوت سازمانی تاثیر مثبت و معنی داری دارد (p<0/05) همچنین رهبری مشارکتی با همدلی سازمانی به صورت مستقیم رابطه ی مثبت و معنی داری با دارد. سکوت سازمانی 38/29 از واریانس رهبری مشارکتی را تبیین کرده است رهبری مشارکتی با سکوت سازمانی به صورت غیرمستقیم رابطه ی معنی داری دارد، همدلی سازمانی با سکوت سازمانی رابطه ی معنی داری دارد. چنانچه شاخص مشارکت (035/0)، شاخص عدالت (028/0) توانسته اند واریانس سکوت سازمانی را به صورت معنی دار تبیین کنند.

با توجه به اینکه متولیان سازمان ها در دنیای رقابتی سازمان ها انسان ها هستند پس فلسفه ی وجودی سازمان ها متکی به حیات انسان هاست و همچون کالبدی در روح انسان ها می دمند چنانچه تحولات سریع فناوری و تغییرات پی درپی و پیچیده محیطی، شرایط جدیدی را برای حیات سازمان های پژوهشی ایجاد نموده است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر انسجام سازمانی و عوامل درون سازمانی بر شادکامی سازمانی در میان معلمان آموزش و پرورش شهر مریوان بوده است. برای تدوین مبانی نظری تحقیق از نظریه های مختلف سازمانی از جمله نظریه انسجام گروهی کرون و اسپینک، نظریه عوامل درون سازمانی کلوین، نظریه شادکامی آرگیل و سلیگمن و غیره استفاده شده است. این تحقیق با استفاده از رویکرد کمی و از نوع تحقیقات همبستگی می باشد که با توجه به هدف آن جز تحقیقات کاربردی است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر تمامی معلمان دوره ی ابتدایی شهرستان مریوان در سال تحصیلی 1400 -1399 بودند، حجم نمونه ی این تحقیق 234 نفر معلم ابتدایی بودند که این تعداد با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و طبقه ای انتخاب شدند ابزار گردآوری داده ها شامل سه پرسشنامه، عوامل درون سازمانی فضیلی و علیشاهی (1391)، انسجام سازمانی (2005)captain et al. ، شادمانی سازمانی هیل و آرگیل (2002)، بودند، روایی پرسشنامه ها صوری بود و پایایی پرسشنامه عوامل درون سازمانی 89/0 پرسشنامه انسجام سازمانی 80/0 و پرسشنامه شادمانی سازمانی 90/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند متغیره انجام شد. یافته های توصیفی تحقیق نشان داد که انسجام سازمانی آزمودنی در سطح متوسط روبه پایین بوده است. شادکامی سازمانی پاسخگویان در سطح متوسطی بوده است. و همچنین عوامل درون سازمانی پاسخگویان در سطح متوسط رو به پایین بوده است. همچنین میانگین همه شاخص های عوامل درون سازمانی پاسخگویان پایین تر از سطح متوسط بوده است. همچنین آزمون فرضیه های تحقیق نشان داد که انسجام سازمانی بر شادمانی سازمانی معلمان تاثیر مستقیم و معنی داری داشته است، عوامل درون سازمانی بر شادمانی سازمانی معلمان تاثیر مستقیم و معنی داری داشته است. و 08/0 درصد واریانس مربوط به شادکامی سازمانی توسط عوامل درون سازمانی تبیین شده است.

در عصر تسریع تغییرات و تحولات فناوری های الکترونیکی، نقش بی بدیل آموزش الکترونیکی در توسعه آموزش و مدیریت آموزشی بر هیچ کس پوشیده نیست. تدریس در فضای مجازی خود در شرایط کرونا دارای چالش های بسیاری است. شناخت این چالش ها خود تلاش بسیاری در راه رفع مشکلات بسیاری در آموزش و تدریس است. بر این اساس محقق در پژوهش حاضر به بررسی تجارب مدیران مدارس از موانع آموزش الکترونیکی در ایام باندمی ویروس کرونا پرداخته است. با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش از روش کیفی استفاده شده است. با توجه به اینکه در این پژوهش برداشت ها و تجارب مدیران مدارس از مشکلات و چالش های آموزش الکترونیکی در مدارس خود مطالعه و توصیف می شود ازاین رو از راهبرد کیفی روایت نگاری استفاده شده است. مشارکت کنندگان در پژوهش 18 نفر از اعضای جامعه ی مدرسه بوده که تجربه ی شرکت در دوره های مجازی را داشته اند. ابزار جمع آوری پژوهش شامل پروتکلی 7 سوالی در برگیرنده ی اهداف اصلی پژوهش بوده است. روایی این پروتکل با نظر اساتید متخصص و پایایی آن نیز با روش اطمینان پذیری مورد تایید قرار گرفت. دیدگاه های افراد در فرآیند کدگزاری با استفاده از نرم افزار Nvivo مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان داد که مهم ترین چالش های آموزش الکترونیکی در 9 مولفه ی اصلی شامل عدم نظارت صحیح برفرایند آموزش و یادگیری، کاهش کیفیت آموزش و یادگیری، عدم تعامل اجتماعی مطلوب، چالش ها و مشکلات والدین، چالش های تولید محتوا، ناتوانی و ناآگاهی معلمان در برخورد با فناوری، مشکلات جسمی و روحی دانش آموزان، چالش ها و تنش های اجتماعی، مشکلات جسمی و روحی دانش آموزان، عدم وجود زیرساخت های مطلوب خلاصه می شوند.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مدیریت استعداد بر بهره وری شغلی و توسعه شغلی معلمان دوره ابتدایی بود. روش این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری اطلاعات، میدانی و از نظر روش تحلیل، همبستگی بود. جامعه آماری شامل تمامی معلمان دوره ابتدایی ناحیه 2 شهرستان سنندج در سال تحصیلی 1400- 1399 بود که تعداد آن ها 783 نفر (344 نفر مرد و 439 زن) بود که از بین آن ها به شیوه تصادفی طبقه ای 258 نفر (113 مرد و 145 زن) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری متغیرها، پرسشنامه های مدیریت استعداد (Phillips & Roper, 2009)، بهره وری شغلی (Hersi & Goldasmit, 1980) و توسعه شغلی پورصادق و علی میرزایی (1384) بود. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام گرفت. نتایج همبستگی نشان داد که بین مدیریت استعداد با بهره وری شغلی و توسعه شغلی رابطه مثبت و مستقیم وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون نشان داد که مولفه های مدیریت استعداد می توانند 35 درصد از واریانس بهره وری شغلی و 50 درصد از واریانس توسعه شغلی را در معلمان پیش بینی کنند.

امروزه مسئولیت پذیری اجتماعی ازجمله مهم ترین عناصر فلسفه وجودی سازمان ها است مسئولیت پذیری اجتماعی را قبول مسئولیت یک سازمان به رفتار اجتماعی مسئولانه معنی می کنند که این رفتار پاسخ مطلوبی به تقاضای جامعه و گروه های نفوذگذار آن است. سیستم آموزش وپرورش هم یکی از بخش های توسعه ی اجتماعی در هر جامعه ای قلمداد می شود. ازجمله مهم ترین اهداف سیستم آموزشی، رشد و توسعه ی مهارت های اجتماعی ازجمله مسئولیت پذیری اجتماعی است. هدف از انجام دادن این پژوهش، دستیابی به ادراک معلمان و مدیران از مفهوم مسئولیت پذیری اجتماعی است. مطالعه حاضر به شیوه کیفی و از نوع پدیدارشناسی با نمونه گیری هدفمند و از طریق مصاحبه ژرف نگر با 18 نفر از معلمان و مدیران سطح شهر سنندج انجام گرفت که حداقل سه سال از اشتغال آن ها (تدریس و مدیریت در مدارس) در سازمان آموزش وپرورش گذشته بود. ابزار گردآوری اطلاعات مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. تجزیه وتحلیل متن مصاحبه ها با روش دیکلمن و همکاران (1989) صورت پذیرفته است. یافته های حاصل از تجارب معلمان و معلمان در دو بخش کلی ادراک افراد و تجربیات افراد از بحث مسئولیت پذیری موردنظر بوده است و در سه بخش مسئولیت های فردی، اقتصادی اجتماعی و سازمانی تقسیم بندی شده است که شامل 47 مضمون فرعی و 13 مضمون اصلی که شامل: تعامل سازنده با محیط دانش آموزان، تعامل سازنده با همکاران، مسئولیت پذیری اخلاقی، حفظ ظاهر و رفتار فردی، مسئولیت پذیری فردی، ناآگاهی و بی تفاوتی اعضای جامعه مدرسه، عمل در چارچوب قوانین و مقررات، مسئولیت پذیری نسبت به سازمان، مسئولیت پذیری نسبت به مسائل اجتماعی، مسئولیت پذیری در قبال نقش های مختلف، مسئولیت پذیری نسبت به والدین، مسئولیت پذیری در مفهوم روابط گروهی و درگیر شدن در مسائل فردی دانش آموزان هست. نتایج حاصل از پژوهش حاضر می تواند برای مسئولان آموزش وپرورش و سایر پژوهشگران علاقه مند در این حوزه مورداستفاده قرار گیرد و تصویری روشن از ادراکات معلمان و مدیران را از مفهوم ارائه نماید.

هدف پژوهش حاضر شناسایی و تبیین فرصت های برابر شغلی در بین معلمان سازمان آموزش و پرورش بوده است. پژوهش از لحاظ هدف، توسعه ای و کاربردی و از لحاظ شیوه ی گردآوری داده ها به صورت آمیخته (کمی-کیفی) از نوع طرح تبیینی بوده که در سه مرحله ی اصلی انجام گرفت. در مرحله ی اول (تدوین ابزار پژوهشی) محقق به تحلیل و تفسیر مبانی نظری پژوهش و همچنین تحلیل دیدگاه های متخصصان مورد نظر به کمک روش پیمایشی و در کاربرد ماهیت مقطعی پرداخت. سپس محقق به تدوین پرسشنامه ی سنجش برابری شغلی معلمان شامل 6 مولفه ی حقوق و مزایای شغلی، پیشرفت و ارتقاء شغلی، محدودیت های جنسیتی- سنی و جسمی، مسئولیت و فشار سازمانی و نهایتا مسائل برون سازمانی پرداخت. پس از روایی سنجی (CVR) و تحلیل تاییدی مولفه ها و گویه های اصلی پژوهش، پایایی ابزار پژوهشی به کمک آزمون آلفای کرونباخ مقدار 80/0 در قالب 56 گویه مورد تایید قرار گرفت. در مرحله ی دوم پژوهش (بخش کمی) محقق به جمع آوری داده های مورد نظر پرداخت. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه معلمان شاغل به تحصیل و بازنشسته ی آموزش و پرورش منطقه 2 شهر سنندج به تعداد 3310 نفر بود که در جهت اهداف اصلی پژهش در سه گروه اصلی، معلمان تازه استخدام شده (4-1) معلمان شاغل (30-5) و معلمان بازنشسته ی آموزش و پرورش مورد بررسی قرار گرفته اند. برای معلمان شاغل ضمن خدمت تعداد 2860 نفر، برای معلمان تازه استخدام شده 220 نفر و برای معلمان بازنشسته ی 230 نفر به عنوان جامعه ی اصلی پژوهش شناخته شده اند. محقق به خاطر محدودیت های دسترسی به کل جامعه ی آماری پژوهش، مجبور به نمونه گیری شده است که در این راستا با استفاده از جدول مورگان تعداد نمونه در این بخش از پژوهش برای جامعه های نمونه به ترتیب 338 نفر ضمن اشتغال، 137 نفر تازه استخدام شده و 140 نفر نفر تعیین شد. روش نمونه گیری در این مرحله، نمونه-گیری خوشه ای چندمرحله ای بود. بدین منظور ابتدا مناطق آموزشی شهر سنندج به پنج محدوده ی تقسیم گردید و سپس از هر محدوده یک مدرسه انتخاب گردید و در مرحله بعد از میان مدارس منتخب تعدادی از مدارس دوره های مختلف به صورت تصادفی انتخاب گردید و پرسشنامه ها در بین آن ها توزیع گردیده است. جهت تجزیه وتحلیل یافته های بخش کمی پژوهش محقق با توجه به عدم نرمال بودن داده های پژوهش از آزمون های خی دو، فریدمن، کروسکال والیس، یومن ویتنی بهره گرفته و همچنین در جهت مقایسه ی شرایط سه گروه اصلی پژوهش در شرایط پاسخ دهی به متغیر اصلی پژوهش نیز از آزمون واریانس یک راهه و توکی استفاده کرده است. نتایج پژوهش نشان داد که معلمان به صورت کلی در سه گروه نام برده موافق بر وجود نابرابری شغلی در سازمان خود می باشند که این موافقت با توجه به مولفه های اصلی پژوهش در زمینه ی میزان اولویت به هر یک از زمینه های برابری شغلی در سازمان، در سه گروه دارای تفاوت های نسبی می باشد. همچنین دو گروه معلمان تازه استخدام شده و شاغل در ضمن کار در یک گروه قرار گرفته و دیدگاه معلمان بازنشسته نیز در یک گروه دیگر می باشد. در ادامه محقق با توجه به هدف اصلی پژوهش که تبیین یافته های حاصله می باشد، در مرحله ی سوم پژوهش (بخش کیفی) پس از شناسایی پاسخ گویان در دو طیف موافق و مخالف بر وجود برابری شغلی در سازمان، به کمک روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به شرایط اشباع نظری به کمک مصاحبه ی نیمه ساختار یافته به جمع آوری داده های موردنیاز پرداخت. نهایتا در سه مرحله ی کدگزاری باز، محوری و گزینشی یافته های پژوهشی مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته و راهکارهای پژوهشی مورد نظر در قالب تفسیری و همچنین نمودار، ارائه شده است